Deze blog geeft een eenvoudige uitleg van het capsulair patroon en geeft uitleg over wanneer moet doorgestuurd als je een (artrogene) bewegingsbeperking opmerkt bij jouw ruiter. In dit artikel wordt ingegaan op beperkingen die niet musculair (spiergerelateerd) van aard zijn. Als je een verdenking hebt op een artrogeen probleem zoals artrose, dan kun je kijken naar de bewegingsuitslag van een gewricht en waar beperkingen aanwezig zijn.
Diagnostiseren van capsulair patroon
Een capsulair patroon is een typische en gewrichtsafhankelijke bewegingsbeperking waarmee (deels) bepaald kan worden of er sprake is van een artrogeen probleem zoals artrose of artritis. Er is dan sprake van een (soms pijnlijke) bewegingsbeperking van het gewrichtskapsel.
Is er geen sprake van een capsulair patroon? Dan zit de bewegingsbeperking vaak in andere structuren (zoals de spieren). Een arts, fysio- of oefentherapeut kan de juiste diagnose te stellen.
Voor elk gewricht is er een eigen capsulair patroon, maar in de tabel op de volgende pagina zijn de meest voorkomende capsulaire patronen genoteerd. Let wel, elk gewricht is anders en je mag dan ook zonder raadpleging van een beweegprofessional geen diagnose stellen.
Behandelen van een capsulair patroon
Een fysio- of oefentherapeut kan door middel van diverse behandelmethodes invloed uitoefenen op artrogene structuren. Mobiliserende technieken in combinatie met rekoefeningen zullen dan vaak een deel uitmaken van het behandelplan. Ook spierversterkende oefeningen kunnen deel uitmaken van het behandelplan.
Specifieke oefeningen
Wat bij deze klachten van belang is, is het achterhalen van de oorzaak van het ontstaan van pijn. Vaak is er sprake van een disbalans tussen spieren of spiergroepen, die al langere tijd bestaan. Training vindt in eerste instantie plaats op geleide van de pijn, en pas als de pijn op de achtergrond komt te staan actief trainen. Dit kan eventueel gedaan worden door de Ruitervitaal Coach (RVC).
Samenwerking tussen de Ruiterfysiotherapeut, Hippisch Oefentherapeut en de Ruitervitaal Coach
Om te bepalen of een beperking in beweging komt vanuit spieren (musculatuur) of vanuit gewrichten (artrogene structuren) is het raadplegen van een ruiterfysiotherapeut of hippisch oefentherapeut van belang. Deze twee beroepsgroepen hebben (minimaal) een vierjarige HBO-opleiding gevolgd om een diagnose te mogen stellen. Als RVC heb je deze opleiding niet en mag je dus ook niet behandelen. Een RVC traint met ruiters om ze te verbeteren, maar bij blessures moet er altijd een beweegprofessional geraadpleegd worden. Bij blessures en pijnklachten werkt de RVC samen met een ruiterfysiotherapeut of hippisch oefentherapeut.
Wanneer er een duidelijk behandelplan is opgesteld en de ruiterfysio of hippisch
oefentherapeut hebben een goede samenwerking met overleg dan is het natuurlijk wel mogelijk dat een RVC onder begeleiding een ruiter helpt behandelen.
Een Ruitervitaal Coach kan een bijdrage leveren aan een aantal belangrijke factoren die invloed hebben op het ontstaan van klachten zoals:
- Overgewicht
- Roken
- Stress (belangrijke onderhoudende factor)
- Een disbalans in fysieke belasting en belastbaarheid
- Verminderde algehele gezondheid
- Pijn gerelateerde beweegangst
- Manier van omgaan met klachten
- Algehele fitheid
- Inzicht in functioneren
Veel voorkomende capsulaire patronen
| Wervelkolom – Cervicaal | Extensie > Rotatie = Laterale flexie > Anteflexie |
| Wervelkolom – Thoracaal | Rotaties symmetrisch beperkt |
| Wervelkolom – Lumbaal | Extensie = Laterale flexie (symmetrisch) > Anteflexie |
| Schoudergordel | Exorotatie > Abductie > Endorotatie |
| Elleboog | Flexie > Extensie |
| Polsgewricht | Palmair flexie = Dorsaal flexie > Abductie |
| Heup | Endorotatie > Flexie = Abductie > Extensie |
| Knie | Flexie >> Extensie > Rotaties |
| Enkel – Bovenste spronggewricht | Plantair flexie > Dorsaal flexie |
| Enkel – Onderste spronggewricht | Varus > Valguskanteling (dwangstand in valguspositie) |
